Witamina D należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach co ułatwia jej magazynowanie w tłuszczach i może skutkować hiperwitaminozą. Do witamin z grupy D należy dwa związki: witamina D2 (ergokalcyferol) , D3 (cholekalcyferol). Witamina D2 jest wytwarzana w roślinach, natomiast D3 występuje w organizmach zwierzęcych. Jest jedną z niewielu witamin które nasz organizm może wyprodukować sam pod wpływem promieni słonecznych. Z pożywieniem przyjmuje się głównie jej formę wstępną (prowitaminę), która przetwarzana jest w wątrobie, nerkach i skórze na właściwą witaminę D. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę D wynosi 0,02 mg.
Funkcje witaminy D w organizmie:
-
ma bardzo ważny wpływ na gospodarkę wapniowo-fosforanową, wzmaga wchłanianie wapnia i fosforu z jelit, a także hamuje wydalanie wapnia z organizmu,
Skutki niedoboru (awitaminozy) witaminy D:
-
u niemowląt krzywica dziecięca, u dzieci starszych i młodzieży krzywica późna, kości ulegają zniekształceniu, osłabianiu i wykrzywieniu pod wpływem ciężaru dziecka,
-
praca układu nerwowego i mięśniowego jest utrudniona
-
u dzieci opóźnienie wzrostu zębów, ich osłabienie i wypadanie,
-
u dorosłych, którzy nie mają dostępu do słońca może wystąpić rozmiękczenie kości (osteomalacja), które prowadzi do częstych złamań i skrzywień układu kostnego,
-
krótkowzroczność,
-
dolegliwości nerwicowe, bezsenność, pesymizm
-
skutkiem niedobory witaminy D u osób starszych w tym szczególnie kobiet, które przeszły menopauzę może być osteoporoza – polegająca na zmniejszeniu się masy i gęstości kości, które stają się porowate, kruche i łamliwe,
-
zapalenie spojówek, a także stany zapalne skóry,
-
pogorszenie słuchu, ponieważ decyduje ona o dobrym stanie kostek ucha wewnętrznego.
-
starsi ludzi są wyjątkowo narażeni na niedobór witaminy D, maleje bowiem zdolność skóry do produkowania tej witaminy pod wpływem promieniowania słonecznego.
Skutki nadmiaru (hiperwitaminozy) witaminy D:
-
nudności, biegunka, spadek masy ciała, łatwe męczenie się, nadmierne pocenie się, brak apetytu, utrata łaknienia, senność, opóźnienie w rozwoju dziecka, zaburzenia rytmu pracy serca, wzmożone oddawanie moczu, ból oczu, bóle szczęk, stawów i mięśni, bóle głowy, świąd skóry, zwiększenie ryzyko powstania miażdżycy, zwiększenie ryzyko powstania kamicy nerkowej.